همانطور که می‌دانید پروتئین یکی از عناصر مهم تشکیل دهنده‌ی بافت عضلات شما است. تامین این ماده غذایی برای رشد عضلات و سلامت و استقامت آنها بسیار مهم است. یکی از انواع پروتئینِ با کیفیت پروتئین وی است. در این مقاله قصد داریم با انواع پروتئین وی، نحوه‌ی مصرف و چگونگی ساخت آنها آشنا شویم.

پروتئین وی کنسانتره چیست و چگونه تهیه می‌شود؟!

اگر بخواهیم به طور خلاصه به روند تولید پروتئین ویِ کنسانتره نگاهی بیندازیم، می‌توانیم آن را به چند مرحله‌ی ساده تقسیم کنیم:

  1. شیر گاو تهیه می‌شود؛
  2. فرآیند تبدیل شیر به پنیر را انجام می‌دهند؛
  3. در فرآیند تبدیل شیر به پنیر، مایع آن را برمی‌دارند که به صورت پودر، خشک می‌شود.

بعد از این ۳ مرحله لازم است که اجزای غیر پروتئینی این پودر حذف شوند که غلظت پروتئین‌ها را در آن بیشتر کنند. نتیجه این است که یک پروتئین وی خالص بین ۷۰ تا ۸۰ درصد پروتئین دارد و اجزای باقی‌مانده آن شامل کربوهیدارت‌ها و چربی‌ها می‌شود. به زبان ساده در پروتئین وی کنسانتره مقادیری لاکتوز (قند شیر) و چربی وجود دارد؛ با این حال این موضوع به این معنی نیست که نوع کنسانتره نتواند در رشد و تقویت عضلات شما به خوبی عمل کند .

پروتئین وی ایزوله چیست و چه کاربردی دارد؟

نوع ایزوله پروتئین وی را به محصولاتی اطلاق می‌کنند که درصد پروتئین آنها بین ۹۰ تا ۹۵ درصد بوده و عناصر غیر پروتئینی در آن به حداقل ممکن رسیده است. در فرآیند ساخت این مدل از مکمل ورزشی، کربوهیدرات، چربی و کلسترول را حذف می‌کنند؛ از طرف دیگر از قند لاکتوز نیز در پروتئین وی ایزوله خبری نیست.

حذف ترکیبات غیر پروتئینی در این نوع از پروتئین وی با مزایا و معایبی همراه است. مهم‌ترین تفاوت این نوع مکمل را در قیمت آن می‌بینیم؛ برای خرید خالص‌ترین پروتئین وی که بیشترین درصد آن را پروتئین‌ها تشکیل داده‌اند باید هزینه بیشتری بپردازید.

با این حال این ترکیب در بدن بیشترین تاثیر را در کاهش چربی‌ها دارد. درواقع پروتئین وی ایزوله را به طور کامل ایزوله نمی‌کنند؛ شما با مصرف این نوع مکمل، پروتئین‌های قابل جذب کمتری را به ازای هر پیمانه که کالری بیشتری دارند، دریافت می‌کنید؛ اما چربی آنها کم بوده و حدود ۲ گرم کربوهیدارت نیز در ترکیبات آنها مشاهده می‌شود.

این موضوع باعث می‌شود پروتئین وی ایزوله برای افزایش حجم عضله‌ها به تنهایی موثر نباشد و مهم‌ترین کاربرد آن برای ورزشکارانی است که برنامه کاهش وزن برای خود دارند. البته با کمی تغییر در رژیم غذایی از این محصول برای عضله‌سازی و افزایش حجم بافت‌های عضلانی نیز می‌توان استفاده کرد.

پروتئین کازئین؟

پروتئین وی و کازئین دو پروتئینی هستند که هر دو در شیر وجود داشته و در فرآیند تبدیل شیر به پنیر به عنوان محصولات جانبی حاصل می‌شوند. هردوی این پروتئین‌ها از آمینواسیدهای زنجیره‌دار غنی بوده و برای رشد و عضله‌سازی مناسب هستند. با این حال تفاوت‌های بسیاری بین این دو برادر عضله ساز وجود دارد.

انواع پروتئین وی براساس روش‌های پردازش

علاوه بر مواردی که به آنها اشاره شد، انواع مکمل ورزشی پروتئین وی را براساس فرآیند پردازش آنها نیز دسته‌بندی می‌کنند. هریک از این فرآیندها سبب می‌شود درصد و نسبت ترکیبات پروتئین وی تغییراتی داشته باشد که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم.

تبادل یونی

تبادل یونی یکی از فرآیندهایی است که برای تولید انواع خالص پروتئین وی از آن استفاده می‌کنند. در این فرآیند پروتئین‌ها با توجه به بار الکتریکی‌شان از یکدیگر جدا می‌شوند؛ البته این پردازش به کمک برخی از مواد شیمیایی به انجام می‌رسد.

برخی از بخش‌های پروتئین به مواد شیمیاییِ مخصوص این فرآیند متصل شده و در طول تبادل یونی از بین می‌روند. این موضوع باعث کنسانتره شدن سایر بخش‌های پروتئین ازجمله بتالاکتوگلوبین‌ها می‌شود.

درواقع فرآیند تبادل یونی سبب می‌شود میزان پروتئین بیشتری در محصول باقی مانده و نسبت به سایر پردازش‌ها، لاکتوز و چربی‌های موجود در پروتئین وی به حداقل برسد.

میکروفیلتراسیون

فرآیند میکروفیلتراسیون برخلاف تبادل یونی که از مواد شیمیایی استفاده می‌شود، یک روش طبیعی برای بالا بردن غلظت پروتئین است. در روش تبادل یونی که از اسید کلریدریک و هیدروکسید سدیم استفاده می‌شود ممکن است ساختارهای پروتئینی به صورت جزئی دچار تغییر شوند؛ این در حالی است که در میکروفیلتراسیون از غشاهای سرامیکی برای جدا کردن ریزترین اجزای تشکیل‌دهنده پروتئین استفاده می‌کنند که غلظت پروتئینی مکمل را به بیش از ۹۰ درصد برسانند.

این فرآیند در دماهای پایین انجام می‌شود و اغلب مکمل‌هایی که با این روش ساخته می‌شوند حاوی مقادیری کلسیم و سدیم نیز هستند. با استفاده از فیلترهای میکرو، ذرات درشت‌تری همچون لاکتوز و چربی جدا شده و غلظت پروتئین به حداکثر می‌رسد.

کمک به کاهش وزن:

در یک مطالعه بر روی 158 نفر، که در Nutrition & MetabolismTrusted Source منتشر شد، افرادی که آب پنیر دریافت کردند «به طور قابل توجهی چربی بدن خود را از دست دادند و در مقایسه با افرادی که نوشیدنی کنترل را مصرف می کردند، حفظ عضلات بدون چربی بیشتری را نشان دادند.»

خواص ضد سرطانی:

نتایج امیدوارکننده ای در مجله Anticancer ResearchTrusted Source برای استفاده از کنسانتره پروتئین آب پنیر در درمان سرطان منتشر شد. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

کاهش کلسترول:

مطالعه ای که در مجله British Journal of Nutrition Trusted Source منتشر شد، به 70 مرد و زن دارای اضافه وزن به مدت 12 هفته مکمل آب پنیر داده و تعدادی از پارامترها مانند سطح لیپید و انسولین را اندازه گیری کرد. آنها دریافتند که کاهش قابل توجهی در کلسترول تام و کلسترول LDL در هفته 12 در گروه آب پنیر در مقایسه با کازئین (گروه) وجود داشت.

آسم:

پروتئین آب پنیر می تواند پاسخ ایمنی را در کودکان مبتلا به آسم بهبود بخشد. یک مطالعه کوچک شامل ۱۱ کودک، که در مجله بین المللی علوم غذایی و تغذیه منتشر شد، نشان داد که کودکان مبتلا به آسم که به مدت ۱ ماه دو بار در روز ۱۰ گرم پروتئین آب پنیر مصرف می کردند، پاسخ ایمنی بهتری داشتند.